Инновациялар вазирлиги раҳбари Хитой вакцинасининг Ўзбекистондаги синовлари тўғрисида гапирди

Инновацион ривожланиш вазири, академик Иброхим Абдураҳмоновнинг таъкидлашича, Ўзбекистондаги вакцина синовлари мамлакатимиз аҳолисини лаборатория қуёнга айлантирмайди.

Шунинг учун у ижтимоий тармоқлар фойдаланувчиларининг Ўзбекистонда ўтказилиши режалаштирилган коронавирусга қарши Хитой вактсинасининг учинчи босқичини синовдан ўтказишда ўзбек халқи «лаборатория қуёни» бўлмаслиги керак деган фикрларига изоҳ берди.

“Ҳеч ким қуёнларга ўхшаб тажриба ўтказмайди. Агар биз эмлашни олиб келмоқчи бўлсак, уни албатта синовдан ўтказишимиз керак. Бу ҳақда ташвишланманг. Ушбу ёки бошқа вакциналарни Ўзбекистон аҳолисига ишлатишдан олдин, биз буни текшириб кўришимиз керак. Бу қандай вакцина эканлиги муҳим эмас. Биз буни тўғридан-тўғри аҳолига татбиқ эта олмаймиз”, — дея таъкидлади Иброҳим Абдураҳмонов.

Шунингдек, вазир ваксинани клиник синовларидан ўтказишнинг учинчи босқичи тиббий суғурта асосида, оилавий поликлиникалар мутахассисларининг кечаю кундуз назорати остида ва синовчиларнинг умумий ҳолатини кузатишда амалга оширилишини айтди.

Иброҳим Абдураҳмонов ваксинани синовдан ўтказиш жараёнида кўнгиллилар учун ҳеч қандай тўлов олинмаслигини таъкидлади. Бундан ташқари, улар ҳар томонлама қўллаб-қувватланади ва улар йил давомида ПЦР тестларини олиш ва антикор ишлаб чиқариш даражасини текшириш учун саккиз мартагача текширувга чақирилиши мумкин.

Вазир мутахассис сифатида ушбу ваксинани синчковлик билан ўрганиб чиққанлигини ва ҳатто уни оила аъзоларига ҳам тавсия қилганини қўшимча қилди. Унинг сўзларига кўра, бугунги кунда бутун дунёда эмлаш технологиясига талаб юқори ва эр юзидаги 7 миллиард аҳолини ҳисобга олган ҳолда, унинг барча аҳолисини эмлаш билан таъминлаш мумкин эмас. Технологияларни Ўзбекистонга ўтказиш вактсинани тўлиқ ўрганиб чиққандан кейингина амалга оширилади.

Абдурахмонов Хитой вакцинасининг хавфсизлиги ҳақида гапирди

Вазирнинг сўзларига кўра, вируснинг тожида учта йирик оқсил бор, у эрда ҳужайраларни юқтиришга ёрдам берадиган кичик домен рецепторлари мавжуд. Бундан ташқари, у ўз-ўзидан зарарсиздир, ён реакцияларни келтириб чиқармайди ва антикорларни ишлаб чиқаришга сабаб бўлади.

«Аммо Хитой Фанлар академиясидаги шерикларимиз шундай бир кашфиётга келишдиларки, агар биз оқсилларни димеризациясини (иккита таркибий элементни бирлаштириб янги моддани ҳосил қилиш жараёни — таҳр.) Амалга оширсак, яъни иккита шар ёки иккита нуқта боғлаб, генетик жиҳатдан рекомбинант муҳандислик қилсак оқсил, инсон танасида антикорларнинг ишлаб чиқарилиши 100 баравар кўпаяди», — деди Иброхим Абдураҳмонов.

Инновациялар вазирлиги раҳбари оқсилнинг кўп қирралилиги шундаки, у нафақат коронавирусга, балки бошқа вирусларга ҳам таъсир қилади, масалан, SARS (атипик пневмония) ва MERS (Яқин Шарқ нафас олиш синдроми) ва бошқа грипп ва бошқа ўткир нафас йуллари касалликларини келтириб чиқаради. Академик ушбу вакцинанинг хавфсизлик даражаси шунга ўхшаш бошқа ваксиналарга қараганда анча юқори эканлигини қўшимча қилди.

Эслатиб ўтамиз, ўтган ҳафта Инновацион ривожланиш вазирлиги Хитой Фанлар академияси билан Anhui Zhifei Longcom Biopharmaceutical томонидан ишлаб чиқарилган вакцинани клиник синовларининг учинчи босқичини Ўзбекистонда ўтказиш тўғрисида келишиб олгани маълум бўлди. Синов 18 ва ундан катта ёшдаги кўнгиллиларда ўтказилиши ва синов бошланишидан олдин ХХР вакиллари эмлаш шартларини тушунтириш бўйича бир нечта тренинглар ўтказиши ҳақида хабар берилди.