Тадқиқот шуни кўрсатадики, COVID-19 пандемияси ўртача умр кўришни 1,6 йилга қисқартирди

Қўшма Штатлардаги Соғлиқни сақлаш ўлчовлари ва баҳолаш институти (IHME) томонидан ўтказилган тадқиқот COVID-19 пандемиясининг бутун дунё бўйлаб умр кўриш давомийлигига таъсири даражасини ёритиб беради.

The Lancet нашрида чоп этилган мақолага кўра, вирус тарқалиши 2020-2021 йиллар оралиғида ўртача умр кўришнинг 1,6 йилга қисқаришига олиб келди.

Тадқиқот муаллифларининг таъкидлашича, ўртача умр кўриш давомийлиги таҳлил қилинган барча мамлакатлар ва ҳудудларнинг 84 фоизида қисқарган, бу янги вируснинг ҳалокатли таъсиридан далолат беради.

Икки йил ичида 15 ёшдан ошган одамлар орасида ўлим даражаси эркакларда 22 фоизга, аёлларда 17 фоизга ошди. Ўртача умр кўришнинг қисқариши айниқса Мексика, Перу ва Боливия каби мамлакатларда жуда муҳим эди.

Таъкидлаш жоизки, пандемияга қарамай, умр кўриш давомийлигининг умумий тенденцияси ижобийлигича қолмоқда. 1950 йилдан 2021 йилгача ўртача умр кўриш 23 ёшга ошиб, 72 ёшга етди.

Тадқиқот шунингдек, дунёнинг турли минтақаларида қизиқарли динамикани аниқлади. Аҳоли кексайиб бораётган бой мамлакатларда умр кўриш давомийлиги пасайишни бошлаган бўлса, кам ривожланган мамлакатларда эса ўсишда давом этмоқда.

Бу ҳодиса қариган ҳудудларда ишчи кучи танқислиги ва аҳоли сони тез ўсиб бораётган мамлакатларда ресурслар танқислиги каби жиддий ижтимоий, иқтисодий ва сиёсий муаммоларни кўрсатади.