Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутати, ЎзЛиДеП фракцияси аъзоси Дониёр Ғаниев энергетика соҳасидаги инқирозни ҳал қилиш йулидаги биринчи қадам бу Ўзбекистон Энергетика вазирлиги раҳбариятининг истеъфосидир, деб ҳисоблайди.
“Демократик мамлакатларда бундай инқирозлардан сўнг раҳбарларнинг ўзлари истеъфога чиқадилар. Аммо бунинг учун қадр-қимматни англаш керак. » Энергетика соҳаси раҳбарлари «худди шу инқирозда ўз қадр-қимматини ҳис қилишади», деб ёзган у.
Дониёр Ғаниев Ўзбекистон Энергетика вазирлиги раҳбариятини мамлакатда юз берган энергетик инқироз учун танқид қилди.
“Жуда қийин 2020 йилдан сўнг, аввалги йилларга қараганда совуқроқ бўлиб ўтган қиш мавсумида барчани энергетик инқироз қийнайди! Бу ҳолат нафақат аҳолининг кескин норозилигини, ижтимоий инқирозни келтириб чиқаради, балки иқтисодий фаолликни пасайтиради ва мамлакат иқтисодиётига салбий таъсир қилади. Энг тажовузкор томони шундаки, энергетика соҳасидаги муаммолар сўнгги йилларда содир бўлган барча ижобий ўзгаришларни «ювиб ташлайди» «деб ёзган у.
“Ўйланг: совуқ қиш, катта оила, газ йуқ, электр йуқ! Агар оиладаги кексалар ёки гўдаклар совуқдан титраб турса ва ёшлар ҳар қанча уринишмасин, фаровон ҳаётни таъминлаш учун ўз уйларини иситиш имкониятига эга бўлмайдилар, унда бу одамлар учун ислоҳотлардан нима наф? Бу одамлар учун ҳар қандай ислоҳотлар, ҳар қандай қонунлар, қўпол қилиб айтганда, «бир тийин»! УЛАР СОВУҚДАН АЗОБ ЧЕКИШМОҚДА. Бундай вазиятда уларга фақат битта нарса керак – ҚУВВАТНИ ИШЛАБ ЧИҚАРИШ!”, — таъкидлади депутат.
Парламент вакилининг сўзларига кўра, шу кунларда унинг сайлов округидан унга келиб тушган 10 та мурожаатнинг 9 таси газ ва электр энергияси билан боғлиқ муаммоларга тегишли.
“Шаҳар, вилоят ва республика мутасаддилари ушбу мурожаатларда ким айбдорлигини билмайдилар, бир-бирларини айблашади! Охирги жавоб, бирон бир жойда авария содир бўлганлиги ва яқин кунларда ҳаммаси яхши бўлишини ваъда қилиш билан чекланган, — деди Дониёр Ғаниев.
Депутат Энергетика вазирлигининг ушбу соҳага 30 йил давомида сармоя киритилмаганлиги ҳақидаги баёнотига изоҳ берди (катта эҳтимол билан гап энергетика вазири Алишер Султоновнинг сўзлари ҳақида кетмоқда, у «Ўзбекнефтгаз» ни банкрот қилиш учун кўп йиллар давомида геологик қидирув ишларига маблағ киритилмаган).
“Агар шундай бўлса, 2020 йил учинчи чорагида энергетика соҳасига йуналтирилган давлат ташқи қарзининг 28% ёки 5,1 миллиард доллар қаерга кетган? Улар қандай сарфланади?» — деб сўради депутат.
Парламент аъзоси Энергетика вазирлигининг 2019 йил августдаги баёнотини эслади. Кейин вазирлик Тўрақўрғон ИЭСда қиймати 1,2 миллиард долларга тенг иккита комбинацияланган циклни тўлиқ ишга тушириш йилига 7 миллиард кВт/соатгача электр энергияси ишлаб чиқариш билан 900 МВт қўшимча қувватни яратиши ҳақида хабар берди. Лойиҳа Фарғона водийси минтақаларида электр энергиясига бўлган асосий талабни қондириши керак эди. ИЭС ўтган йили ишга туширилган, «аммо водийда энергия таъминотида ижобий ўзгаришлар бўлмади», деди у.
“Мен бу соҳада мутахассис эмасман, эҳтимол тушунмаяпман. Аммо ҳақиқатан ҳам сўнгги тўрт йил ичида соҳада сезиларли ижобий ўзгаришларни амалга ошириш мумкин эмасмиди? Аҳолининг талаби кундан кунга ўсиб бормоқда, нега биз йил давомида шунга яраша ҳаракат қилмаймиз? Биз электрон ҳукумат, онлайн хизматлар, рақамли иқтисодиёт ҳақида гапираяпмиз, аммо энергия йуқ бўлса, бунинг нима фойдаси бор? Бундай вазиятда қандай ислоҳот ўз самарасини беради? Бу келгуси сайлов йилида юз бераётганини қандай тушуниш мумкин? Ёки бу давлат раҳбарининг сиёсатига қасддан қилинган «саботажми»?» — деб сўради депутат.
«Саволлар кўп, аммо жавоблар узоқ вақтдан бери… Шу билан бирга, саволларга жавоб бера олмайдиган раҳбарлар ҳар доимгидек жим туришади», деб ёзган у.
Дониёр Ғаниев ушбу вазиятда Энергетика вазирлиги раҳбариятини тасдиқлаган депутатлар ҳам қисман айбдор эканлигини тан олди.
“Мамлакатдаги мавжуд вазиятда энг ишончли йул бу мамлакатда энергетика инқирози учун масъул бўлган раҳбарларнинг истеъфоси. Дарҳақиқат, демократик давлатларда бундай инқирозлардан сўнг раҳбарлар ўз хоҳишлари билан истеъфога чиқадилар. Аммо бунинг учун, авваламбор, раҳбарда қадр-қиммат туйғуси бўлиши керак. Энергия соҳасидаги этакчиларимиз энергия таъминоти билан бир хил «инқирозда» ўз қадр-қимматини ҳис қилишади «, деди у.
Эслатиб ўтамиз, Олий Мажлис Қонунчилик палатаси 2020 йил 22 январдаги йиғилишида Вазирлар Маҳкамаси аъзолигига 35 номзодни тасдиқлади. Кейин 150 депутатдан 129 нафари энергетика вазири лавозимига Алишер Султоновнинг номзодини ёқлаб овоз берди, 9 киши қарши, 10 киши бетараф қолди, 2 киши овоз бермади.
Ноябр ойида Алишер Султонов энергетика соҳасидаги муаммолар билан боғлиқ ҳолда Энергетика вазирлиги раҳбариятининг истеъфога чиқиши мумкинлиги ҳақидаги саволга жавоб бераркан: “Камчиликлар жуда кўп. Аммо ҳозир ҳамма истеъфога чиқса, ишни ким қилади?» Унинг таъкидлашича, мамлакатда электр энергияси истеъмоли кескин ошган: «Бундай ҳолат илгари кузатилмаган эди».
