Ўзбекистон ва Қозоғистон Бош вазирлари ўринбосарлари Жамшид Хўжаев ва Серик Жумангариннинг Остона шаҳрида учрашуви бўлиб ўтди, унда қўшма ишчи гуруҳ йиғилиши бўлиб ўтди.
Икки давлат президентларининг 2022-йил декабр ойида бўлиб ўтган музокараларидан сўнг амалга ошириш режалаштирилган қўшма лойиҳалар, сармоявий битимлар ва савдо шартномаларини амалга ошириш масалалари муҳокаманинг асосий мавзулари бўлди.
Қозоғистон ҳукумати матбуот хизмати хабарига кўра, томонлар иқтисодиётнинг турли соҳаларидаги йирик лойиҳаларни муҳокама қилган. Қарағанда вилоятида Artel маиший техника ишлаб чиқаришни йўлга қўйиш ана шундай лойиҳалардан биридир. Ушбу лойиҳа бир неча босқичда амалга оширилади, 2025 йилда ишга туширилиши режалаштирилган. Artel бренди остида печлар, чангютгичлар, телевизорлар, мини печлар, кир ювиш машиналари ишлаб чиқариш режалаштирилган.
Қозоғистон маълумотларига кўра, ушбу соҳани ривожлантириш салоҳияти 8,95 миллиард долларни ташкил этади, шундан 7,97 миллиард доллари экспорт қилинади. Айни пайтда лойиҳа-смета ҳужжатларини ишлаб чиқиш якунланиб, қурилиш-монтаж ишлари олиб борилмоқда, зарур жиҳозларнинг 10 фоизга яқини ўрнатилди.
Бундан ташқари, Чимкент ва Туркистон вилоятида тўқимачилик мажмуаларини яратиш лойиҳалари амалга оширилмоқда. Шунингдек, апрел ойида томонлар «Zhanassyl» заводида Ўзбекистондан келтирилган пахта навли чигитларини тажриба тариқасида экиш ва кейинчалик қайта ишлаш бўйича келишувга эришган эди. Айни пайтда мазкур ҳудудда 30 гектар майдонга «Наманган-77» уруғи экилган.
Йирик инфратузилма лойиҳаларини амалга ошириш билан бирга, томонлар агросаноат мажмуасида ҳам фаол ҳамкорлик қилмоқда. Бу ҳудудда мева ва резавор меваларни қайта ишлаш, кунгабоқар ёғини қайта ишлаш заводи, 20 минг бош қорамол боқиш учун боқиш шохобчаси, шунингдек, гўштни қайта ишлаш мажмуаси қуриш ва бошқа лойиҳалар амалга оширилмоқда.
Учрашув иштирокчилари, шунингдек, чегара пунктларининг ўтказиш қобилиятини ошириш, Қозоғистон кўмирини Ўзбекистонга ташиш тарифларини ошириш ва «Хитой – Қозоғистон – Ўзбекистон – Туркманистон – Эрон» мултимодал транспорт йўналишини фаоллаштириш имкониятларини муҳокама қилди.
Фото: Остона шаҳрида Қозоғистон Республикаси ва Ўзбекистон бош вазир ўринбосарларининг учрашуви бўлиб ўтди
Қозоғистон 2025 йилга бориб Ўзбекистонга кўмир экспортини сезиларли даражада оширишни режалаштирмоқда, чунки Ўзбекистонда кўмир қазиб олиш камайиб, иссиқхоналар, цемент ва ғишт заводлари, болалар боғчалари, мактаблар ва шифохоналарда кўмирдан фойдаланишга ўтиш режалаштирилмоқда.
Шунингдек, Қозоғистон ун маҳсулотларининг Ўзбекистон ҳудуди орқали транзити учун тарифларни пасайтириш имкониятлари ҳам муҳокама қилинди. Қозоғистондан Ўзбекистон орқали Афғонистонга ун экспорти ҳажми 2017-йилда тарихий максимал даражага етди ва 1,209 миллион тоннани ташкил этди. Кейинги йилларда бу кўрсаткич сезиларли даражада камайди: 2021-йилда – 536 минг тонна, 2022-йилда – 816 минг тонна, жорий йилнинг олти ойида эса атига 275 минг тонна.
Афғонистон Ўзбекистон учун йирик ун бозорларидан биридир. 2020-йилда Ўзбекистон 217,5 миллион долларлик ун экспорт қилди, бу Афғонистонга умумий экспорт ҳажмининг 28 фоизини ташкил этди. Ўтган йили Ўзбекистон ҳам 357,7 миллион долларлик дон ва ундан тайёрланган маҳсулотларни экспорт қилди, маҳсулотнинг асосий қисми Афғонистон бозорига йўналтирилди.
Қозоғистон Ўзбекистонга Ўзбекистон ҳудуди орқали Афғонистонга темир йўл орқали транзит ташишда базавий тарифга тариф имтиёзлари бериш имкониятини кўриб чиқиш илтимоси билан мурожаат қилди. Йиғилиш иштирокчилари темир йўл ташувлари учун қулай тариф шартларини муҳокама қилиш ва аниқ таклифлар ишлаб чиқиш учун эксперт ишчи гуруҳи тузишга келишиб олдилар.