Ўзбекистон 4,5 миллиард доллар миқдорида кредит олишни режалаштирмоқда

Ўзбекистон 4,5 миллиард доллар қарз олишни режалаштирмоқда, бу эса давлат бюджетини қўллаб-қувватлаш, бюджет тақчиллигини молиялаштириш, шунингдек, инвестиция лойиҳаларини молиялаштиришга йўналтирилади.

Бу 2022 йилда кўзда тутилган, аммо амалга оширилмаган мақсадга мувофиқдир. Умумий давлат қарзи 2022 йил охирида 29,2 миллиард долларни, 2023 йил охирида эса 32,6 миллиард долларни ташкил этиши прогноз қилинмоқда.

Молия вазири Тимур Ишметов Қонунчилик палатасига 2023-йилги давлат бюджети лойиҳаси ҳақида маълумот берди. У ўз нутқида давлат қарзи бўйича режаларга ҳам тўхталиб ўтди, деб хабар беради Kun.uz мухбири.

«2022-йил охиригача давлат қарзи миқдори 29 миллиард 215 миллион доллар, келаси йил (2023-йил) эса 32 миллиард 62 миллион доллар бўлиши кутилмоқда. Келгуси йилда ҳам, жорий йилда ҳам ташқи қарзнинг ялпи ички маҳсулотдаги улуши 36 фоизни ташкил этиши прогноз қилинмоқда», — деди Ишметов.

Депутат Ботир Мардаев 2023-йилда Ўзбекистон Республикаси номидан ва ташқи қарз кафолати остида имзоланадиган шартномалар ҳақида сўради.

«Шартномаларнинг умумий қиймати 4,5 миллиард долларни ташкил этади, шундан 2 миллиард доллари давлат бюджетини қўллаб-қувватлашга, 2 миллиард доллари бюджет тақчиллигига (бу ўтган йилга нисбатан 500 миллион долларга кам), 2,5 миллиард доллар эса инвестицияларни молиялаштиришга қаратилган(бу ўтган йилга нисбатан 500 миллион долларга кўп). Бу ўзгариш ҳукуматнинг ташқи қарз стратегиясига қай даражада мос келади? — деб сўради депутат.

Тимур Ишметов «Давлат қарзи тўғрисида»ги қонунда давлат ташқи қарзининг юқори чегараси ялпи ички маҳсулотнинг 60 фоизидан ошмаслиги, у 50 фоизга етганда ҳукумат бюджет харажатларини оптималлаштириш, ва ижтимоий соҳа қарзни инфратузилмага йўналтириш чораларини кўриши кераклигини эслатди.

«Сиз айтган 2 миллиард ва 2,5 миллиард доллар дастлаб биз йиллик қарз лимити 4 миллиард долларни ташкил қилишни режалаштирган эдик. 2020 йилда пандемия бошланди ва биз харажатларимизни оширишга мажбур бўлдик. Бундан ташқари, камомадни қоплаш учун қарз олишни 5 миллиардга оширишимиз керак эди. Келгуси йилдан (2023 йил) умумий қарзни 4,5 млрд.

Жами сарф-харажатларнинг қанча қисми бюджетга тушиши, қанчаси лойиҳаларга тўғри келиши ва умумий ташқи қарз миқдори қандай бўлиши муҳим эмас. Биз бюджет тақчиллиги 3 фоиз бўлишини истардик, бу ўрта муддатли истиқболда энг юқори бўлиши керак. Кейин тақчилликни камайтириш учун ташқи қарзни камайтириш устида ишлаймиз. Лойиҳаларни молиялаштириш ва бюджет тақчиллигини қоплаш учун 2-2,5 миллиард ташқи қарзни жалб қилиш зарур, шунинг учун 2-2,5 миллиард лимит белгиланди», — деди вазир.

Депутатлар 2023-йилги давлат бюджети тўғрисидаги қонун лойиҳасини биринчи ўқишда қабул қилди. Лойиҳани 112 депутат қўллаб-қувватлади, бир нафари қарши, уч нафари бетараф, 9 нафари эса овоз бермади.

Эслатиб ўтамиз, ўтган ойда Молия вазирлиги 2022-йилнинг биринчи ярмидаги ташқи қарзнинг ҳолати ва динамикаси тўғрисида ҳисобот берган эди. 1 июл ҳолатига кўра давлат қарзи 26 миллиард долларни (шундан давлат ташқи қарзи 23,26 миллиард долларни, давлат ички қарзи 2,77 миллиард долларни) ёки ялпи ички маҳсулотнинг (ЯИМ) 35,1 фоизини ташкил қилди.