Ўзбекистон ва АҚШ олимлари пахтанинг янги навини яратдилар

Ўзбекистон ва АҚШда пахта энг муҳим қишлоқ хўжалиги экинларидан биридир. Охирги йигирма йил ичида Ўзбекистон ва Калифорния далаларида ғўзанинг қуриб кетишига сабаб бўлган кўплаб ҳолатлар кузатилди.

АҚШ ва Ўзбекистон олимлари ушбу муаммони ҳал этиш бўйича ҳамкорликда изланишлар олиб бормоқда. Шу билан бирга, ғўзанинг қўзиқоринларга чидамлилигини оширишга қаратилган ечим топиш бўйича тадқиқотлар олиб борилди, деб хабар қилди Инновацион ривожланиш вазирлиги матбуот хизмати.

«Ўзбекистон ва АҚШ тадқиқотчилари касалликка чидамли навларни аниқлаб, уларни чатиштириб, ғўзанинг сўлишга чидамли навини яратишди. Бизнинг саъй-ҳаракатларимиз беҳуда кетмаганини айтишдан хурсандман,” — дейди УСДА тадқиқотчиси Маурисио Уллоа.

Ушбу тадқиқотларда Ўзбекистон Фанлар академиясининг Геномика ва биоинформатика маркази олимлари иштирок этмоқда, натижалар Америка ўсимликлар жамиятининг«Journal of Plant Registrations» илмий нашрида эълон қилинган.

Тадқиқотчилар Ўзбекистон ва АҚШда етиштириладиган қўзиқоринларга чидамли навларни кесиб ўтиш орқали янги ғўза линиялари учун гермплазма яратдилар. Гермплазма, шунингдек, генетик манба деб аталади ва селекционерларга экин навларини кенгайтиришга ёрдам беради.

Учта янги линия — PSSJ-FRP01, PSSJ-FRP02 ва PSSJ-FRP03 — вилтга қаршилик кўрсатди. Уларнинг ҳар бири турли хил хусусиятларга эга бўлса-да, улар касалликларга чидамлилиги ва яхши тола сифати билан ажралиб туради.

Соғлик қўзиқорини одатда ўсимликнинг илдизига зарар етказади, поя ва баргларини қуритиб, ҳосилни нобуд қилади.

Бу янги линиялар генетик ресурс бўлиб, ўзбекистонлик олимлар янги навларни олиш устида ишламоқда. Геномика ва биоинформатика маркази олимлари ҳозирда ушбу линиялардан олинган янги навни синовдан ўтказмоқда.