Хитойдаги пасайиш 1961 йилдан бери биринчи бўлиб, Мао Цзедун даврида уч йил ичида 15 миллионга яқин одам ҳалок бўлди.
2022 йил охирига келиб Хитой аҳолиси 1 411 750 000 кишини ташкил этган бўлса, 2021 йил охирига келиб бу кўрсаткич 850 000 кишига кўпайди. Ўтган йили мамлакатда 9,56 миллион бола туғилиб, 10,41 миллион киши вафот этган.
Саломатлик ва иқтисодий инқирозлар муҳим рол ўйнади: оилалар коронавирус ва ҳукуматнинг унга қарши шиддатли кураши, шунингдек, иқтисодий вазиятнинг ёмонлашиши туфайли фарзанд кўриш қарорини кейинга қолдирди. Ўтган йили ЯИМ ўсиши 1976 йилдан бери энг секин бўлди (cовид 2020 бундан мустасно).
Демографик муаммолар хитойликлар ва натижада бутун жаҳон иқтисодиёти учун катта оқибатларга олиб келади. Ҳозирда ялпи ички маҳсулот ҳажми бўйича дунёда иккинчи ўринни эгаллаб турган Хитой азалдан иш ўринлари ва талабнинг энг муҳим манбаларидан бири бўлиб келган. Ушбу манбанинг саёзлиги ўсиш суръатларини секинлаштиришга таҳдид солади. Бундан ташқари, меҳнаткашлар ва пенсионерлар нисбати ёмон томонга ўзгариб бормоқда, бу ҳам иқтисодиётга қўшимча юк юклайди.
«Бу ҳақиқатан ҳам тарихий бурилиш нуқтаси, аҳоли сонининг узоқ муддатли ва қайтариб бўлмайдиган қисқариш жараёнининг бошланиши», дейди Ирвиндаги Калифорния университетининг Хитой демографияси бўйича мутахассиси Ван Фенг (Файнэншл Таймс иқтибос келтирган).
Бирлашган Миллатлар Ташкилоти экспертлари Хитой аҳолиси 2050 йилга бориб 109 миллион кишига камайишини башорат қилмоқда, бу 2019-йилдаги аввалги прогнозидан уч баробар кўпдир, дея қайд этади Рейтерс.
Агентликнинг ёзишича, бундай демографик пасайиш Хитойнинг 1980-2015-йилларда жорий этилган “бир оила – бир бола” сиёсати, шунингдек, таълим нархининг юқорилиги, шу сабабли оилалар кўпинча бир нечта болани тарбиялашдан бош тортиши натижасидир.
Репродуктив ёшдаги аёллар (Хитой ҳукумати ушбу тоифага 25-35 ёшли аёлларни киритишини аниқлайди) сўнгги бир йил ичида 4 миллионга камайди.