Россия Беларусни назорат остига олмоқчи — ОАВ

Россия 2030-йилгача Беларуснинг сиёсати, иқтисодиёти ва ҳарбий салоҳиятини тўлиқ назорат қилишни режалаштирмоқда.

Бу ҳақда Кремлнинг «Россия Федерациясининг Беларус йўналишидаги стратегик мақсадлари» деб номланган ички ҳужжати ихтиёрида бўлган «Досье» рус медиа маркази хабар берди.

Қайд этилишича, режани ишлаб чиқиш 2021 йилда амалга оширилган. Ҳужжат 17 саҳифадан иборат бўлиб, унда Беларусдаги Россия ҳукуматининг сиёсий, мудофаа, савдо ва ижтимоий мақсадлари баён этилган. Улар қисқа муддатли (2022 йилгача), ўрта муддатли (2025 йилгача) ва узоқ муддатли (2030 йилгача) бўлинади.

Шундай қилиб, 2030 йилга келиб Россия Федерацияси Беларус қонунчилигини рус тилига мослаштиришни, мамлакат ташқи сиёсатини назорат қилишни ва уни ўз манфаатларидан келиб чиқиб бошқаришни, мамлакатдаги ҳарбий иштирокини кўпайтиришни, республиканинг ахборот маконини бўйсундиришни кутмоқда. Россия оммавий ахборот воситаларининг сони, рус тилининг Беларус тилидан устунлигига эришиш, шунингдек, «интеграцияга қизиққан руслар қатламини яратиш учун» Беларус фуқароларига рус паспортларини беришнинг соддалаштирилган тартибини жорий этиш.

Бундан ташқари, Кремль ўз таъсирини Белоруссия илм-фан ва таълими орқали тарқатишга умид қилди. Шу мақсадда республика ҳудудида имтиҳон топшириш пунктларини очиш, шунингдек, Могилев, Гродно ва Витебскда бир нечта фан ва маданият марказларини ташкил этиш режалаштирилган эди.

Россия ҳукумати ўз режаларини, шу жумладан 1999 йилда имзоланган Иттифоқ давлати тўғрисидаги шартнома орқали амалга оширмоқчи эди. Бу борадаги музокаралар йигирма йил давом этди. 2019-йилда мамлакатлар пул-кредит сиёсати ва солиқ қонунчилигини уйғунлаштириш каби иқтисодий масалаларга оид 28 та иттифоқ дастури бўйича келишиб олишга муваффақ бўлгани эълон қилинди.

Қайд этилишича, режани ишлаб чиқишда Россия Федерацияси Қуролли Кучлари Бош штаби, ГРУ, СВР, ФСБ ва президент маъмурияти ходимлари иштирок этган. Хусусан, Стратегияни ишлаб чиқиш билан Президентнинг Алексей Филатов бошчилигидаги чегара бўйича ҳамкорлик бўйича департаменти шуғулланди. У Жанубий Осетия ва Абхазияда Кремль манфаатларини ҳимоя қилган, шунингдек, «ДХР» ва «ЛХР» билан гуманитар ва сиёсий ҳамкорликни бошқарган.

Нашр манбаларининг қайд этишича, Украинадаги уруш Кремль режаларини амалга оширишни бироз секинлаштирди, бироқ Россиянинг Беларус устидан тўлиқ назоратга эришишдек узоқ муддатли мақсади ҳамон кучда ва ўзгармади.

Журналистлар ҳужжатни ташқи экспертларга кўрсатишди, улар бу ҳужжат ишончли кўриниши ва жиддий қабул қилиниши кераклигини тасдиқлашди.

«Россиянинг Беларусга нисбатан мақсадлари Украинага нисбатан бир хил, фақат Беларус мисолида Россия урушга эмас, мажбурлашга таянади», — дейди АҚШнинг Европада Хавфсизлик ва Ҳамкорлик Ташкилотидаги элчиси Майкл Карпентер.