Вазирлар Маҳкамасининг 14.08.2020 йилдаги 489-сонли «Қўшилган қиймат солиғи ва хорижий юридик шахсларнинг солиқ маъмуриятчилигини такомиллаштириш тўғрисида» қарори билан товарларнинг (хизматларнинг) бозор қиймати асосида ҚҚС базасини аниқлаш тартиби тўғрисидаги низом тасдиқланди.
Ушбу низом товарлар (хизматлар) нинг бозор қийматидан келиб чиққан ҳолда ҚҚС солиқ солинадиган базани ҳисоблаш тартибини белгилайди ва қуйидаги ҳолларда қўлланилади:
1) товарларни (хизматларни) бошқа товарларга (хизматларга) алмаштириш;
2) товарларни (хизматларни) текин бериб юбориш, агар ушбу модданинг биринчи қисми иккинчи қисмида ёки иккинчи қисм иккинчи қисмининг иккинчи қисмида назарда тутилган бўлмаса (СК 239-модда);
3) тўртинчи қисмининг 6-бандига мувофиқ юридик шахснинг мулкидан шахсий мақсадларда фойдаланиш СК 239-моддаси.
Шу билан бирга, товарларнинг (хизматларнинг) бепул берилиши қуйидаги шартлардан камида биттаси бажарилган тақдирда иқтисодий асосли деб тан олинади:
1) даромад олишга қаратилган фаолиятни амалга ошириш учун қилинган бўлса;
2) тадбиркорлик фаолиятини сақлаб қолиш ёки ривожлантириш учун зарур бўлган ва харажатларнинг тадбиркорлик фаолияти билан боғлиқлиги асосли бўлса;
3) қонун ҳужжатлари қоидаларидан келиб чиқади.
Юқоридаги операциялар (битимлар) учун бозор нархини аниқлаш учун қуйидаги маълумот манбалари қўлланилади:
ўз маълумотлари (нархлар рўйхати); ахборот агентликлари ва оммавий ахборот воситаларининг маълумотлари; янгиликлар биржаси; Давлат божхона қўмитасининг статистикаси ёки ташқи савдо бўйича ўтказилган сўров натижалари; қонун доирасида нархларни белгиловчи ваколатли органларнинг маълумотлари.
Бундай маълумотлар бўлмаса, бозор қиймати баҳоловчи ташкилотларнинг хулосалари ёки харажатларни индексация асосида ҳисобланади.
Товарларнинг бозор нархини белгилашда, одатда, бир-бирига боғлиқ бўлмаган шахслар ўртасидаги шартномаларни тайёрлашда фойдаланиладиган маркалаш ва чегирмалар ҳисобга олинади. Бу қуйидаги омилларни ҳисобга олади:
истеъмолчиларнинг товарларга бўлган талабининг мавсумий ва бошқа ўзгаришлари; товарлар томонидан сифат ёки бошқа истеъмол хусусиятларини ёъқотиши; товарларни сақлаш (сотиш) муддати тугаши;маркетинг сиёсати, шу жумладан ушбу маҳсулотга ўхшаш бўлмаган янги товарлар (хизматлар) бозорига чиқиш, товарлар товарларнинг (хизматларнинг) янги бозорларга чиқиши; истеъмолчиларни таништириш мақсадида прототиплар ва товарларнинг намуналарини амалга ошириш.
Солиқ органлари, агар битимлар нархи товарларнинг (хизматларнинг) бозор нархидан паст ёки ундан юқори бўлса (Солиқ кодексининг 248-моддаси 4-қисми) солиқ базасини тўғирлаш ҳуқуқига эга. Шу билан бирга, киритилган ўзгартиришлар Низомда кўзда тутилган жарималарни қўллашга олиб келмайди (СК 223 ва 224 моддалари).
Солиқ тўловчи битим нархи бозор нархларига мос келишини ва солиқ тўлашдан бўйин товлашга қаратилган эмаслигини асослаб, солиқ органларининг қарорига қарши чиқиш ҳуқуқига эга.
Ҳужжат давлат тилида нашр қилинди ва 2020 йил 15 августдан кучга кирди.