ФАО Ўзбекистоннинг иқлим ўзгаришига қарши курашиш салоҳиятини оширади

25 июл куни Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Озиқ-овқат ва қишлоқ хўжалиги ташкилоти (ФАО) субминтақавий координатори Виорел Гутунинг Ўзбекистонга ташрифи доирасида Гидрометеорология хизмати марказида қўшма лойиҳа ҳужжатини имзолаш маросими бўлиб ўтди. Фаонинг янги лойиҳасини амалга ошириш мамлакатимиз иқлим ўзгаришига қарши кураш бўйича халқаро саъй-ҳаракатларга ҳисса қўшиш имконини беради.

Гап «Ўзбекистонда иқлим ўзгаришига қарши курашиш бўйича миллий ҳаракатларни кузатиш ва кўрсатилаётган техник ёрдамни кузатиш бўйича интеграциялашган ва кенгайтирилган шаффофлик тизимини яратиш бўйича салоҳиятни ошириш» лойиҳаси ҳақида бормоқда. Фаонинг ушбу лойиҳаси Глобал экологик фонд (ГЭФ) томонидан молиялаштирилади ва Ўзбекистон Республикаси Гидрометеорология хизмати маркази ижрочи агентлик ҳисобланади.

«Лойиҳа Ўзбекистоннинг атроф-муҳитни муҳофаза қилиш бўйича миллий устуворликларига мос келади ва ГЭФ аралашуви мамлакатнинг иқлим ўзгаришига қарши курашни кучайтириш ва иссиқхона газлари эмиссиясини энг самаралиси шаффоф йўл, ва самарали мониторинг қилиш салоҳиятини ошириш нуқтаи назаридан яхши натижалар бериши кутилмоқда. — деди Виорел Гуту.

Лойиҳа Ўзбекистонни иқлим ўзгариши таҳдидига глобал жавоб чораларини кучайтиришга қаратилган Париж келишуви доирасида янги кенгайтирилган шаффофлик асосига ўтишга тайёргарлик кўришда қўллаб-қувватлаш мақсадида ишлаб чиқилган. Бу атмосферадаги карбонат ангидрид миқдорини камайтириш бўйича чора-тадбирларни тартибга солувчи БМТнинг иқлим ўзгариши бўйича доиравий конвенцияси доирасидаги келишувдир.

Ушбу мақсадга эришиш учун ҳар бир мамлакат иқлим бўйича индивидуал мажбуриятларни ишлаб чиқди, улар Миллий равишда белгиланган ҳиссалар деб номланади. Улар миллий даражада иссиқхона газлари чиқиндиларини камайтириш ва иқлим ўзгариши оқибатларига мослашиш бўйича муайян мамлакатларнинг саъй-ҳаракатларини акс эттиради. Бундан ташқари, Париж келишувида иқлим ўзгаришини юмшатиш ва мамлакатда иқлим ўзгаришига мослашишни тартибга солиш билан боғлиқ бошқа қоидалар ҳам мавжуд. Глобал даражада шаффоф мониторинг, ҳисобот бериш ва мамлакатларнинг ушбу соҳадаги мақсадларига тезроқ эришиш учун асос яратиш орқали ривожланаётган мамлакатларга иқлим ўзгаришини юмшатиш ва мослашиш борасидаги саъй-ҳаракатларида ёрдам беришга келишиб олинди.

Кенгайтирилган шаффофлик доираси доирасида иштирок этиш ва мунтазам ҳисобот бериш ҳукуматларга иқлим бўйича ҳаракатларини яхшироқ баҳолаш ва режалаштириш имконини беради. Ушбу асос мамлакатларнинг иссиқхона газлари эмиссияси, эмиссияларни камайтириш ва иқлим ўзгариши таъсирига мослашишда эришилган ютуқлар, ривожланаётган мамлакатларга молиявий ва технологик ёрдам кўрсатиш билан боғлиқ маълумотларнинг шаффофлигини таъминлайди.

Ўзбекистон ҳукумати 2017-йил 19-апрелда расман Париж келишувини имзолаган ва 2018-йилнинг ноябрида уни ратификация қилган эди.Ҳужжатни имзолаш орқали Ўзбекистон бошқа давлатлар қатори Глобал ҳаво ҳароратининг ўртача кўтарилишини Цельсий бўйича 2 даражадан анча паст ушлаб туриш мажбуриятини олди. Ўзбекистоннинг «Миллий миқёсда белгиланган ҳиссаси» 2030 йилга бориб ялпи ички маҳсулот бирлигига тўғри келадиган иссиқхона газлари эмиссиясини 2010 йил даражасига нисбатан 35 фоизга қисқартириш, иқлим ўзгаришининг салбий таъсирини камайтириш ва мослашувчан салоҳиятни ошириш бўйича саъй-ҳаракатларни давом эттириш бўйича вазифаларни белгилаб беради. Юқоридаги ФАО лойиҳасини Ўзбекистонда амалга ошириш доирасида мониторинг, ҳисобот бериш ва текшириш тизими ишлаб чиқилади.

Ўзгидромет ҳукумат қарори билан иқлим ўзгариши ва Париж келишувини амалга ошириш бўйича мувофиқлаштирувчи ташкилот этиб тайинланди. Ўзгидромет ўз ваколатлари доирасида мамлакатнинг иқлим бўйича мажбуриятлари бўйича ҳисоботларини тақдим этиш учун жавобгардир, жумладан: Миллий коммуникацияларни, миллий инвентаризация ҳисоботларини, икки йиллик ҳисоботларни, шаффофлик ҳисоботларини, миллий миқёсда аниқланган бадалларнинг бажарилиши бўйича ҳисоботларни тайёрлаш.