Қозоғистонлик сиёсатшунос ЕОИИда умумий иқтисодий санкцияларни қўллаб-қувватлашдан бош тортишни талаб қилмоқда

Евроосиё иқтисодий иттифоқи товарлар, хизматлар, капитал ва ишчи кучининг ҳаракатланиш эркинлигини таъминлаш, шунингдек иқтисодиёт тармоқларида мувофиқлаштирилган, изчил ва ягона сиёсатни олиб бориш мақсадида ташкил этилган.

Сўнгги пайтларда иттифоқнинг сиёсий таркибий қисмлари тўғрисида эшитиш учун кўпроқ одамлар келади.

Ўзбекистон ЕОИИга аъзо бўлмади, балки иттифоқнинг кузатувчи мамлакатларидан бирига айланди. Ғарб сиёсий таҳлилчиларининг фикрига кўра, Ўзбекистон мавжуд тизимни синаб кўриш ва мамлакат президентининг шубҳалари тўғрисида хулоса чиқариш ниятида. Уларнинг ўзгаришига, бу Россия Федерациясининг ЕОИИни сиёсийлаштириши билан боғлиқ.

3 июн куни Санкт-Петербург Иқтисодий форумида Владимир Путин: «Учинчи мамлакатларнинг ЕОИИ мамлакатларига қарши дўстона бўлмаган санкциялар ҳаракатларига жавоб чоралари масаласи кун тартибига киритилган, у кўриб чиқилмоқда ва кўриб чиқилади» деди.
Иқтисодий иттифоқнинг аъзоси бўлган Қозоғистонда сиёсатшунослар таъкидлашларича, мамлакат «Ғарбнинг иқтисодий санкцияларига қарши ЕОИИ давлатларининг консолидатсияланган жавобини» қўллаб-қувватламаслиги керак.

Иқтисодчи Арман Бейсембаевнинг айтишича, АҚШ ва Европа Иттифоқи давлатларининг санкциялари Евроосиё иқтисодий иттифоқининг барча аъзоларига эмас, балки аниқ аъзоларига қарши қаратилган ва шунга мувофиқ Қозоғистон ҳам, бошқа иттифоқ аъзолари сингари, иштирок этишга мажбур эмас. Ғарб мамлакатларига қарши жавоб чораларини яратишда, шунинг учун улар ўртасида қандай қилиб катта савдо айланмаси мавжуд.

Байсембаев шундай дейди: “Агар ЕОИИ ҳудуди товарларни олиб кириш ва экспорт қилишни тақиқлаш билан изоляция қилинган бўлса, Иттифоқдаги турмуш даражаси 10 баравар пасаяди, чунки биз ҳаммамиз бутунлай қашшоқмиз. Россия қанчалик жасур бўлмасин, Ғарб технологиялари ва инновацияларидан воз кеча олмайди ”.
Европа Иттифоқи санкциялари киритилган Қозоғистоннинг иттифоқдаги бошқа мамлакатларни қўллаб-қувватлашдан аниқ воз кечиши, Ғарб мамлакатларининг сиёсий таҳлилчиларининг фикрига кўра, Россия Федерацияси томонидан ўзаро савдо-сотиқда тўсиқлар пайдо бўлишига олиб келиши мумкин.

Мирзиёев ЕОИИга қўшилиш учун вақт ютди. Агар бирлашма аъзолари имтиёзлардан фойдаланишда «синов режими» ни тақдим этишдан бош тортсалар, Ўзбекистон бундан Россия билан сиёсийлаштирилган иттифоққа қўшилишни рад этиш учун мумкин бўлган баҳона сифатида фойдаланиши мумкин.