Россия ва Ўзбекистон ҳарбий соҳада 2021-2025 йилларга мўлжалланган стратегик шериклик дастурини ишлаб чиқдилар.
Икки мамлакат мудофаа вазирларининг қарори ҳақида оммавий ахборот воситаларида эълон қилинганидан сўнг дарҳол Ўзбекистонда Россия билан ҳарбий шериклик хавфсизлиги тўғрисида саволлар туғила бошлади.
Шу муносабат билан веб-сайтда, Ўзбекистон Мудофаа вазирлиги веб-сайтида: «Барча қўрқувлар мутлақо асоссиз ва мантиқий асосга эга эмаслигини таъкидлаш керак» деган мақола жойлаштирилди.
Россия Мудофаа вазири Сергей Шойгу қуйидагиларни таъкидлади: «Биз ҳарбий ҳамкорликнинг устувор йуналишларини ҳарбий хавфсизликни таъминлаш, Ўзбекистон Қуролли Кучларининг жанговар салоҳиятини мустаҳкамлаш, шунингдек ҳарбий кадрларни тайёрлаш бўйича икки томонлама тадбирларни ўтказиш деб биламиз».
Ғарб сиёсатшунослари Ўзбекистон Республикаси ва Россия Федерацияси ўртасидаги ҳарбий ҳамкорлик тўғрисидаги шартномани ҳуқуқий нормаларни бузган деб ҳисоблашади. Уларнинг таъкидлашича, кейинги тўрт йил ичида Россия нафақага чиққан ҳарбий хизматчиларни ва ҳарбий хизматни ўтаб бўлган ўзбекларни жалб қилиши мумкин.
Америкалик ҳарбийлар мамлакатдан чиқиб кетганидан кейин Кремлда Россия қуролли кучларини Афғонистонга олиб кириш режаси бор ва бу расмий равишда амалга оширилмаслигини таъкидламоқда. Кейинчалик, улар ҳизматга қабул қилинган Ўзбекистоннинг истеъфодаги ҳарбий хизматчилари Вагнер ҲҲК фаолиятида иштирок этишлари мумкин, деган хулосага келишади, улар АҚШ ҳарбийлари у эрдан чиқиб кетганидан кейин Афғонистонга юборилиши мумкин.
Шунга ўхшаш стсенарий Сурияда содир бўлганлиги айтилмоқда. 10 йил давомида маҳаллий аҳоли Суриялик воситачилар ва тўғридан-тўғри россиялик ёлловчиларнинг «Дўстларимиз билан шартнома асосида ишлаш» ёки «Россиялик дўстлар билан ишлаш имкониятлари» ҳақидаги эълонларини томоша қилиш имкониятига эга бўлдилар. Шунингдек, «Ливияда юқори маошли қўриқчиларни» ишга қабул қилиш тўғрисида реклама ҳам бор эди.
Тасдиқланмаган маълумотларга кўра ёлланма аскарлар орасида бўлган кўплаб сурияликлар, ҳуқуқ ҳимоячиларига интервю бериб, уларга кам маош тўлашларини ва ўлган ўртоқларининг қариндошларига товон пули тўланмаганлигини даъво қилишди.
Ғарб экспертларининг фикрича, Россия Федерацияси мамлакатда ишсизлик ҳолатидан фойдаланиб, ўзбекларни қисқа муддатли ҳарбий шартномалар тузиш учун ёллайди.
«Шундай қилиб, Афғонистондаги воқеаларни ҳисобга олган ҳолда Россиянинг Ўзбекистон билан шериклиги шароитида» ҳарбий кадрлар тайёрлаш «умуман аҳамиятсиз машғулотларни эмас, балки ўзбекларнинг ҳарбий можароларда иштирок этишини англатиши мумкин», — дейди сиёсатшунослар.