Ўзбекистон яна Европа Иттифоқининг санкция қўлланилиши мумкин бўлган давлатлари рўйхатига киритилди

Европа Иттифоқи Россияга кир ювиш машиналари, эски машиналар ва танкларни таъмирлаш бўйича бошқа жиҳозлар олишда фаол ёрдам бераётган Марказий Осиё давлатлари учун савдо чекловлари жорий этиш масаласини кўриб чиқмоқда, деб ёзади The Telegraph махфий ҳужжатга таяниб.

ОАВ маълумотларига кўра, Европа Иттифоқи расмийлари Россия Федерацияси ва унинг Марказий Осиёдаги анъанавий иттифоқчилари ўртасида истеъмол товарлари савдоси сезиларли даражада ошганидан хавотирда. Агар Европа Иттифоқи Россияга реэкспорт қилиш далилларини топса, у ҳар қандай мамлакат, корхона ёки жисмоний шахснинг ягона бозорига киришини чеклаши мумкин.

«Бу жуда катта муаммо. Санкция тузилмасининг асосий қисми бузилди», — деди Европа Иттифоқидаги юқори мартабали дипломатик манба.

Савдо оқимини диққат билан кузатиб борадиган расмийларнинг қайд этишича, кир ювиш машиналари, эски машиналар ва камералар асосан Европа Иттифоқидан Қозоғистон, Қирғизистон ва Ўзбекистон каби давлатларга экспорт қилинади. Бироқ, бу товарларнинг аксарияти қисмларга ажратилиб, кейинчалик танклар, бронетранспортёрлар ва учувчисиз самолётлар каби рус техникаларини тиклаш учун фойдаланилади, деган хавотирлар бор. Ушбу эҳтиёт қисмлар кўпинча Украина ҳудудида жойлашган.

Европа Иттифоқидан Марказий Осиёга кетаётган товарларнинг аксарияти Беларуссия орқали ўтади ва кейин бошқа мамлакатларга реэкспорт қилинади. Европа Иттифоқи расмийлари Россияга мумкин бўлган реэкспортнинг олдини олиш учун экспорт декларациясини иттифоқнинг ташқи чегарасигача кузатиб боришлари мумкин.

«Кўпчилик товарлар Европа Иттифоқидан Беларуссия билан қуруқликдаги чегара орқали чиқиб кетади. Польша бўшлиқни ёпиш учун чегарани ёпди, бироқ Литва ва Минск ўртасидаги йўналиш ҳали ҳам очиқ. Вилнюснинг хабар беришича, унинг Беларуссия билан чегараси орқали савдонинг 97 фоизи бошқа аъзо давлатлар билан тўғри келади», — дейилади нашр.

Европа Иттифоқи вакиллари Марказий Осиё давлатлари билан дипломатик музокаралар олиб бориб, уларни оқибатларидан огоҳлантиришмоқчи. Россиянинг минтақадаги энг яқин ҳамкорларидан бири бўлган Қозоғистон аллақачон ўз ҳудудидан ўтаётган товарларни назорат қилишини айтган. Шу билан бирга, Қўшма Штатлар Ўзбекистонни Россия ва Белоруссияга санкция қўйилган товарлар кириб келиши мумкин бўлган давлатлар қаторига киритди. Ўзбекистондан ташқари, Грузия, Арманистон, Бразилия, Хитой, Ҳиндистон, Исроил, Қозоғистон, Қирғизистон, Мексика, Никарагуа, Сербия, Сингапур, Жанубий Африка, Тайван, Тожикистон, Туркия ва Бирлашган Араб Амирликлари давлатлари ҳам санкция қўйилган товарларни транзит ўтказувчи давлатлар рўйхатига киритилган.

Қайд этилишича, назорат қилинадиган товарлар қонуний равишда ушбу давлатларга хомашё сифатида экспорт қилиниши мумкин, бироқ уларни кейинчалик Россия Федерацияси ёки Белоруссияга «қўшимча юк ташиш пунктлари туфайли» экспорт қилиш айрим ҳолларда тақиқланади.

АҚШ Саноат ва Хавфсизлик Бюроси самолёт қисмлари, гидроакустик тизимлари, антенналар, спектрофотометрлар, синов ускуналари, GPS тизимлари, вакуум насослари ва нефт конлари ускуналари каби ҳарбий тоифадаги буюмларни алоҳида ташвишга соладиган нарсаларни санаб ўтади.