Ўзбекистон Адлия вазирлиги «Йўл ҳаракати хавфсизлиги тўғрисида»ги қонунга ўзгартириш киритиш лойиҳасини тақдим этди ва у 22 июнга қадар жамоатчилик муҳокамасига қўйилди.
Лойиҳанинг тушунтириш хатида вазирлик томонидан йўл белгиларини жойлаштириш, ўрнатиш, ўзгартириш ва олиб ташлаш масалалари таҳлил қилингани, шунингдек, бу борадаги халқаро тажриба ўрганилгани қайд этилган.
Ўрганиш шуни кўрсатдики, қонунчиликда йўл белгиларини ўрнатиш, ўзгартириш ва олиб ташлашнинг аниқ ҳуқуқий асослари ва механизмлари мавжуд эмас.
Турли ҳудудларда қонун ҳужжатларини қўллаш бўйича турли амалиётлар йўлга қўйилган, йўл белгиларининг асоссиз ўрнатилиши ҳолатлари кузатилган.
Масалан, 2022-йилда туман ва шаҳарлар ҳокимларининг йўл белгиларини ўрнатиш бўйича бешта қарори бекор қилинди, деб хабар берди Адлия вазирлиги.
Бундан ташқари, йўл белгиларининг йўқлиги ва уларнинг ўз вақтида ўрнатилмагани кўплаб автоҳалокатларга сабаб бўлмоқда, деди вазирлик. Ўтган йили 9902 та бахциз ҳодиса қайд этилган бўлиб, уларнинг 10,3 фоизида пиёдалар ўтиш жойининг йўқлиги, 2,2 фоизида эса светофор ёки йўл белгиларининг йўқлиги сабаб бўлган.
Ҳужжатда мавжуд йўл белгиларининг аксарияти халқаро стандартларга жавоб бермаслиги, шунингдек, йўлларда 200 минг белги етишмаслигига ишора қилинган.
Адлия вазирлигининг қайд этишича, тақиқловчи белгилар йўл ҳаракати қатнашчиларига олдиндан огоҳлантирилмасдан ўрнатилади, бу эса ҳуқуқбузарликлар ва йўл-транспорт ҳодисаларига олиб келади.

Фото: Ўзбекистон Адлия вазирлиги йўл белгиларининг онлайн реестрини жорий этишни таклиф қилмоқда
Вазирлик йўл белгиларини ўрнатиш жараёнининг шаффофлиги ва очиқлигини таъминлаш ҳамда самарали жамоатчилик назоратини амалга ошириш учун шарт-шароит яратиш зарурлигини таъкидлайди. Йўл белгилари реестрини юритиш ва уларнинг жойлашуви тўғрисидаги маълумотларни эълон қилиш керак.
Адлия вазирлиги жаҳон амалиётига таяниб, белгилар реестрини юритиш ва уларнинг жойлашувини очиқ эълон қилиш зарурлигини таъкидлади. Бундан ташқари, агар белги реестрда бўлмаса ва унинг жойлашган жойи кўрсатилмаган бўлса, у ноқонуний ўрнатилган деб ҳисобланади ва ҳуқуқий оқибатларга олиб келмайди.
Адлия вазирлиги томонидан ишлаб чиқилган қонун лойиҳасида йўл белгилари фақат Қорақалпоғистон Вазирлар Кенгаши Раисининг, шунингдек, вилоятлар, туманлар ва шаҳарлар ҳокимларининг қарори билан ўрнатилиши таклиф қилинган.
Тақиқловчи йўл белгисини ўрнатишдан камида 20 кун олдин маҳаллий давлат ҳокимияти органларининг веб-сайтларида ва оммавий ахборот воситаларида бундай қарорнинг сабаблари кўрсатилган ҳолда жамоатчиликка эълон қилиш таклиф этилади. Бу амалиёт, хусусан, Россияда амал қилади, дейилади ҳужжатда.
Ички ишлар вазирлигининг йўл ҳаракати хавфсизлиги хизмати ўрнатилган йўл белгиларининг електрон реестрини уларнинг жойлашуви харитасини эълон қилган ҳолда юритиши шарт.
Реестрга киритилмаган тақиқловчи белгилар ҳуқуқий оқибатларга олиб келмаслиги керак, дейилади лойиҳада.
Тушунтиришда айтилишича, бу амалиёт Норвегия, Россия, Қозоғистон, Беларуссия ва бошқа мамлакатларда амал қилади.
Бундан ташқари, қонунга автомобил йўлларини қуриш, реконструкция қилиш ва таъмирлашда йўл ҳаракати хавфсизлигини таъминлаш, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва ногиронлар ҳуқуқларини таъминлаш билан боғлиқ барча фаолиятни ҳисобга олиши кераклиги тўғрисидаги нормани киритиш таклиф этилмоқда.
Жаҳон банки маълумотларига таяниб, ишлаб чиқувчилар Тошкент шаҳридаги бинолар ва ижтимоий инфратузилмаларнинг 85 фоизи ногиронлар фойдаланиши учун мослаштирилмаганлигини таъкидламоқда.