Ўзбекистондан келган муҳожирларнинг ҳуқуқлари ва эркинликларининг бузилиши

“Россияда Марказий Осиёдан келган муҳожирларга муносабат жуда яхши. Улар сертификатланган ва халқаро миқёсда тан олинган “Спутник V” вакцинаси билан бепул эмланадилар. Чегарани кесиб ўтишда меҳнат муҳожирлари ҳеч қандай қийинчиликларга дуч келмайдилар”. Шунга ўхшаш нарса Россиянинг ташвиқот манбаларининг хабарларига ўхшаб, ўз мамлакатларига тобора кўпроқ меҳнат ресурслари гуруҳларини жалб қилмоқда.

Маълумки, русларнинг Марказий Осиёдан келган меҳнат муҳожирларига муносабати асоссиз салбий бўлиб қолмоқда. Россия Федерацияси фуқаролари ишчилар кам иш ҳақи ўрнига уларнинг ўрнига барча ифлос ва қийин ишларни бажаришга одатланган. Шу билан бирга, яшаш шароитлари ва ижтимоий ёрдам паст даражада қолмоқда.

Ўзбекистон халқи ҳам бундан мустасно эмас. Масалан, Россия Федерацияси ҳукумати муҳожирларни “Спутник V” билан COVID-19га қарши эмланмагунча ўз ватанига қўйиб юбормасликка қарор қилди. Бу инсон ҳуқуқларини қўпол равишда бузишдир, чунки вакциналарни синовдан ўтказишнинг учинчи босқичи ҳали якунланмаган ва COVID-19га қарши мажбурий эмлаш тўғрисидаги қонун ҳали қабул қилинмаган. Аслида, муҳожирлар жазосиз синовдан ўтказилади.

Декабр ойи охирида ўнлаб Ўзбекистон фуқаролари Россияга учиб кетишди. Баъзилар даволаниш учун учишди, баъзилари фақат қариндошларини кўриш учун, аммо уларнинг ҳеч бирига Москвага боришга рухсат берилмаган. Одамлар уч кун давомида Шереметево аэропортининг транзит зонасида қолишди. Паспортлари ҳеч қандай тушунтиришсиз олиб кетилган ва кутиш хонасида бўлганида қолдирилган. Узоқ вақтдан сўнг, Ўзбекистон фуқаролари ўз ватанига қайтарилди.

Жабрланганлардан бири — операция учун Екатеринбургга учиб кетаётган аёл, у Москвада трансплантация қилинган. Қонунга кўра, Россия Федерацияси ҳудудида даволанаётган одамлар ҳатто пандемия пайтида ҳам мамлакатга киритилиши керак. Жияни Айбек Махкамовнинг сўзларига кўра, аёлга у борадиган касалхонанинг бош шифокори таклифнома юборган. Бундан ташқари, у аллақачон даволаниш учун катта миқдордаги пулни тўлаган, аммо унга рухсат берилмаган. Айбек, хола биринчи марта Россияга учиб кетганлигини ва аслида кириш тақиқига эга бўлолмаслигини қўшимча қилди.

Кремл ўзбеклар Россияга ишлаш учун келганида, ўзлари ишлаб топган пулларини ўз ватанига юборишини тушунадилар. Россия Федерацияси ҳукумати учун бу ҳар қандай усулда ишлатилиши мумкин бўлган босим воситаси: мамлакатдан ташқарига чиқмаслик ёки чиқариб юбормаслик, вакцинани синовдан ўтказиш, арзимаган иш ҳақини тўлаш.