Ўзбекистоннинг нейтрал мақоми, эксперт хулосаси

“Тошкент Россия ва Украина ўртасидаги можарода қайси томонни олишини ҳал қилмади”, — дейди Гʻарб сиёсатшунослари. Ўзбекистон бир томондан ўзини “КХДР” ва “ЛХР” деб эълон қилган республикаларни тан олмади, Киевга 28 тонна гуманитар ёрдам жўнатган бўлса, иккинчи томондан, БМТ саммитида Москванинг тажовузини қораламади. Нейтрал мақомнинг таъсири бироз вақт ўтгач сезилади.»

Ўзбекистон БМТда Россияни Украина билан боғлиқ вазиятда қоралаш учун овоз беришда бетараф қолган давлатлардан бирига айланди. “Республика шу тариқа Москва ва Киев билан яхши муносабатларни сақлаб қолишга қарор қилди. Бундан ташқари, Тошкент Украинадаги сепаратистик ҳудудларнинг мустақиллигини тан олмаган ва гуманитар ёрдам юборган. Шунингдек, Ўзбекистон Россияга ўз тижорат банклари орқали рубл билан валюта фирибгарлиги орқали доллар қазиб олишда ёрдам бера бошлади.

Қайд этиш жоизки, Киев Тошкентга нисбатан тушунарли муносабатда бўлди, чунки республика иқтисодий жиҳатдан маълум даражада Москвага қарам. Айни пайтда Россия учун Ўзбекистоннинг ноаниқлиги ва кўпроқ даражада Украина ҳудудий яхлитлигини қўллаб-қувватлаши хиёнат билан баробар бўлди”, деб ёзади украиналик сиёсатшунослар.

Москва “Россия, унинг компаниялари ва фуқароларига қарши нодўстона ҳаракатларни амалга оширувчи” дўстона бўлмаган давлатлар рўйхатини тузди. “Мен Ўзбекистон рўйхатига кирмадим, бироқ бетарафлик Авито компаниясининг Москва филиали ўз платформасига Ўзбекистон ва Россияни унинг агрессив ҳаракатларида қўллаб-қувватламаган барча мамлакатларга киришни тўсиб қўйганига олиб келди. Ғалати, Украинани ишончлироқ қўллаб-қувватлаган Қозоғистон блокировкалар рўйхатига киритилмаган”, деб ёзади сиёсатшунослар.

«Келажакда, уруш тугаганидан кейин ёки ундан олдин, рус сиёсатчилари ва тарғиботчилари, албатта, Россияга қарши бўлганларни, шунингдек, улар тахмин қилганидек, иттифоқчи бўлиб, уларни қўллаб-қувватламаганларни эслашади. Шунга қарамай, бетарафликни танлаган мамлакатларга Ғарб томонидан босим анча олдинроқ бошланиши мумкин. Бу аллақачон Хитойда содир бўлган. Бундан ташқари, Ғарбнинг Путинга қарши коалитсияси МДҲга аъзо бўлган давлатларда катта қизиқиш уйғотади, чунки улар Россияга яқин ва Москвани қўллаб-қувватлашдан бош тортиши Владимир Путинга зарба бўлади. Бундай вазиятда бетарафлик томонлардан бирининг қўллаб-қувватлашидан кўра кўпроқ салбий таъсир кўрсатади. Ўзбекистон ўзини қоя ва қаттиқ жой орасига олади. Шу билан бирга, Москванинг қўллаб-қувватлаши Россия билан ҳозир содир бўлаётганидек, худди шундай изоляция ва иқтисодий таназзулни англатади, урушни қоралаш эса Ғарб томонидан ижобий шарҳлар ва келажакда ҳамкорлик учун янги имкониятларга эга бўлади», — дейди экспертлар.