Дорихоналарда дориларнинг етишмаслиги ва уларнинг нархи ошгани аниқланди

Истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш агентлиги томонидан дорихоналарда олиб борилган мониторинг иситма тушурадигон дори-дармонлар, вирусга қарши воситалар ва антибиотикларга ортиқча нархи ошгани аниқлади. Профилактика чораси сифатида бутун мамлакат бўйлаб 3000 дан ортиқ дорихоналар раҳбарлари ва ходимлари ёзма огоҳлантириш олдилар.

Июл ойининг учинчи ўн кунида ва август ойининг биринчи ярмида ишчи гуруҳлар республика бўйлаб 500 дан ортиқ дорихоналар фаолиятини текшириб, COVID-19 билан касалланган беморларни даволашда ишлатиладиган дориларнинг мавжудлигини ва улар учун нархлар даражасини ўрганишди.

Дорихоналарда вирусга қарши препаратлар — “Визавирин” (Ҳиндистон), антибиотик препаратлар — “Ритонавир” ва “Лопинавир” — “Алувия” (Германия), “Лопинавир” /”Ритонавир” (Ҳиндистон), тўғридан-тўғри таъсир қилувчи антикоагулянт, қон ивиш омилининг танлаб ингибитори — «Елиқуис» (АҚШ) йуклиги маълум бўлди.

“Арбидол” (Россия), “Умифеновир” ва “Арпефлу” (Беларус) республиканинг атиги 14 дорихонасида топилган ва уларнинг захиралари 605 қадоқни ташкил этган. Дори воситалари Тошкент, Андижон, Бухоро, Жиззах, Наманган, Тошкент, Фарғона ва Хоразм вилоятларида топилган.

Испанияда ишлаб чиқарилган “Плаквенил” антималариал препарати Ўзбекистондаги атиги учта дорихонада сотилган (Қорақалпоғистон, Самарқанд ва Тошкент вилоятларида). Шулар 12 та қадоқ заҳира ташкил этди.

Етказиб беришлар тўғрисидаги маълумотларга аниқлик киритиш учун Истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш агентлиги хорижий ишлаб чиқарувчиларга хат юборди. Улар эса, сўнгги ойларда дорихоналарда танқис бўлиб қолган, талаб катта бўлган “Арбидол”, “Плаквенил” ва “Клексан” Ўзбекистонга этарли миқдорда етказиб берилганлигни маълумот беришди.

Июл ойида республикага 29,1 минг дона «Арбидол» препарати, август ойида эса 81,6 минг дона сотилган. Ишлаб чиқарувчиларнинг сўзларига кўра, «Арбидол» учун импорт нархи йил бошига нисбатан дозалари ва қадоқланишига қараб ўртача 2,2-13,5 дан 1,8-12 АҚШ долларгача тушди.

Июл ойида «Плаквенил» ва «Клексан» улгуржи сотувга чиқарилмади, аммо август ойида «Плаквенил» ва 42,9 минг дона «Клексан» пакетлари олиб келиб дорихоналарга етказиб берилди. Ушбу дориларнинг импорт нархларини ўрганаётганда, «Плаквенилнинг» нархи бирлиги учун 21,0 АҚШ доллари даражасида сақланиб қолди, «Клексан» нархи дозасига қараб 4,2-37,44 АҚШ доллардан 4,7-44,2 АҚШ долларигача кўтарилди.

Шу билан бирга, «Плаквенил» (гидроксиклороксин) Интернет орқали 500 мингдан 1 миллион сўмгача, маҳсулотнинг максимал нархи 310 минг сўмдан ошмайди. 4000 ХА МЕ бўлган «Клексан» (еноксапарин) препарати учун дорихоналарда ва дорихоналардан ташқарида сотиладиган нарх 2,4 миллион сўмга етди, шу билан бирга унинг ҳисобланган чегара қиймати 410 минг сўмдан ошмаслиги керак эди.

Агентликнинг таъкидлашича, республикага янги дори-дармон партияларди етказиб бериш ва уларга бўлган талабнинг пасайиши натижасида нархларнинг пасайиши ва улар мавжуд дорихоналар сонининг кўпайиши кузатилади.

Агентликнинг ҳудудий бошқармалари томонидан ўтказилган дорихоналарни текшириш давомида уларнинг 30тасида қоидабузарлик аниқланди. 9 та дорихонада нархлар 20-90% га оширилди, 6 дорихонада муддати ўтган дорилар сотилди, 12 дорихонанинг лицензиялари бекор қилинди.

Аниқланишича, баъзи дорихоналар дори ҳаддан ташқари нархда сотилганлигини яшириш учун сотув чекини бермайдилар. Агентлик истеъмолчидан дори сотиб олишдан олдин дори учун мувофиқлик сертификатини талаб қилиш ҳуқуқига эга эканлигини ва сотиб олгандан сўнг — сотув тўғрисида чекини ва харид чекини бериш кераклигини эслатди. Дори-дармонларни қабул қилиш пайтида рецептларни сақлаш тавсия этилди.

Агар қонун бузарликлар аниқланса, харидор 1159 агентлигининг қўнғироқ марказига, веб-сайтга ёки электрон почта орқали мурожаат қилиши мумкин.