Қонун ҳужжатларида ёки суд ҳукмини ижро этишда назарда тутилган ҳоллар бундан мустасно, мажбурий меҳнатни тақиқлаш тўғрисидаги конституциявий норма янги таҳрирдаги Конституциянинг 44-моддасида мустаҳкамлаб қўйилди.
Ушбу тузатиш боланинг соғлиғи, хавфсизлиги, жисмоний, ақлий ва маънавий ривожланишига зарар етказиши, шунингдек, унинг таълим олишига тўсқинлик қилиши мумкин бўлган ҳар қандай турдаги болалар меҳнатини тақиқлашни белгилайди.
Бу ўзгаришлар давлат раҳбарининг 2021-йил декабр ойида Ўзбекистон Республикаси Конституцияси куни муносабати билан йўллаган табрик сўзидаги нутқидан келиб чиқади.
Ўзбекистон Республикаси Хмтнинг Мажбурий меҳнат конвенциясини (1930) ва Халқаро меҳнат ташкилотининг «Болалар меҳнатининг энг ёмон шаклларини тақиқлаш ва уларга барҳам бериш бўйича зудлик билан чоралар кўриш тўғрисида»ги конвенцияларини (1999) ратификация қилган.
Юқоридаги конвенцияга мувофиқ, болалар меҳнатининг енг ёмон шакллари қуллик, жинсий эксплуатация, болалардан қуролли тўқнашувларда фойдаланиш, уларнинг соғлиғи, маънавий-руҳий ва психологик ҳолатига зарар етказувчи ноқонуний фаолият ёки хавфли ишлар ҳисобланади.
Бундай қилмишлар учун Ўзбекистон Республикасининг Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекси ва Жиноят кодексида маъмурий ва жиноий жавобгарлик чоралари белгиланган.
Сўнгги йилларда Ўзбекистонда мажбурий меҳнатга барҳам бериш бўйича саъй-ҳаракатлар амалга оширилди ва бу ижобий натижаларга олиб келди ва халқаро миқёсда эътироф этилди.
Болалар меҳнатини тақиқлаш тўғри сиёсий қарор, чунки болалар ўрганиши, шифокорлар даволаниши, ўқитувчилар еса педагогик фаолият билан шуғулланиши керак.