Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев 12-октабр куни «электрон рақамли имзо тўғрисида»ги қонунни имзолади.
Norma нинг ёзишича, ҳужжатда юридик шахснинг ЕРИ билан тасдиқланган электрон ҳужжат юридик шахс муҳри билан тасдиқланган қоғоз ҳужжатга тенглаштирилганлиги кўрсатилган, бунда қуйидаги шартлар мавжуд:
- ЕРИнинг ҳақиқийлиги тасдиқланган;
-
ЕРИ калитининг сертификати ЕРИнинг ҳақиқийлигини тасдиқлаш вақтида ёки агар имзоланиш вақтини белгиловчи далиллар мавжуд бўлса, электрон ҳужжат имзоланган пайтда амал қилади;
-
ЕРИ ЕРИ калити сертификатида кўрсатилган мақсадларда фойдаланилади.
Вазирлар Маҳкамасининг ЕРИдан фойдаланиш соҳасидаги ваколатлари қуйидагилардан иборат:
- бу соҳада ягона давлат сиёсатининг амалга оширилишини таъминлаш;
-
давлат дастурларини тасдиқлаш;
-
тегишли ҳуқуқий ҳужжатларни қабул қилиш;
-
Ўзбекистон консуллик муассасалари, шунингдек, дипломатик ваколатхоналарнинг консуллик бўлимлари орқали ЕРИ калитлари сертификатларини бериш тартибини белгилаш;
-
ишончли учинчи томон хизматининг ишлаш тартибини белгилаш.
Махсус ваколатли орган – Ахборот ва коммуникацияларни ривожлантириш вазирлигининг ваколатлари кенгайтирилмоқда:
- ЕРИ калитларини рўйхатга олиш марказлари фаолиятини назорат қилиш ва камчиликлар аниқланган тақдирда уларни бартараф этиш бўйича кўрсатмалар бериш;
-
ишончли учинчи томон хизмати фаолиятини ташкил этиш.
Рўйхатга олиш маркази фаолиятига қўйиладиган асосий талаблар, уларни аккредитациядан ўтказиш, сертификат бериш, аккредитациядан ўтказишни рад этиш, қайта рўйхатдан ўтказиш, сертификатнинг амал қилишини тўхтатиб туриш ва тугатиш, марказларни тугатиш тартиб-таомиллари белгиланди, уларнинг ҳуқуқ ва мажбуриятлари белгиланди.
Маълумот учун: ЕРИ калитларини рўйхатдан ўтказиш маркази ЕРИдан фойдаланиш соҳасида фаолиятни амалга оширувчи аккредитациядан ўтган юридик шахс – Ўзбекистон Республикаси резиденти ҳисобланади.
ЕРИ калитларини рўйхатга олиш марказларининг «булутли технологиялари»да (ишончли сақлаш тизими) ЕРИ калитларидан фойдаланиш камида икки факторли аутентификация процедурасидан фойдаланган ҳолда амалга оширилади. Шунингдек, тарқатилиши чекланган маълумотларни ўз ичига олган электрон ҳужжатлар учун ЕРИ калитига қўшимча талаблар қўйилиши мумкинлиги назарда тутилган.
ЕРИ калитини бериш ёки ЕРИ калити сертификатини рўйхатдан ўтказиш тўғрисидаги аризани кўриб чиқиш муддати (1 иш куни) белгиланди. Рўйхатга олиш марказлари томонидан электрон рақамли имзо калитини бериш ва ЕРИ калити сертификатларини рўйхатдан ўтказиш учун қуйидагилар зарур:
- жисмоний шахслардан — шахсни тасдиқловчи ҳужжатни тақдим этиш, жисмоний шахснинг шахсий идентификация рақамини ва ЕРИ калитидан фойдаланиш мақсади тўғрисидаги маълумотларни тақдим этиш;
-
юридик шахслардан — юридик шахснинг солиқ тўловчининг идентификация рақами, юридик шахснинг ЕРИ калити сертификатини олувчи ходим кўрсатилган ишончнома, ишончномада кўрсатилган ходимнинг шахсини тасдиқловчи ҳужжат ва ЕРИдан фойдаланиш мақсади тўғрисидаги маълумотларни тақдим етиш; калит.
Рўйхатга олиш марказига жисмоний ва юридик шахслардан ЕРИ калитлари сертификатларини бериш мақсадларига мос келмайдиган маълумотларни сўраш тақиқланади. Жисмоний ва юридик шахслар бир нечта электрон рақамли имзо калитларига эга бўлиши мумкин.
Ўзбекистон Республикаси раҳбари «электрон рақамли имзо тўғрисида»ги қонунни имзолади
ЕРИ калити сертификатининг амал қилиш муддати рўйхатдан ўтказилган кундан бошлаб 24 ойдан ошмаслиги керак. Шу билан бирга, ЕРИ калити сертификатининг амал қилиш муддати икки мартадан кўп бўлмаган узайтирилиши мумкин. ЕРИ калитининг эгаси – юридик шахс раҳбари бошқа мажбуриятлардан ташқари:
- юридик шахс қайта ташкил этилган ёки тугатилган тақдирда, бу ҳақда рўйхатга олиш марказига хабар бериш;
-
у билан тузилган меҳнат шартномаси бекор қилинганда, ЕРИ калитини топшириш.
Юридик шахснинг янги тайинланган раҳбари юридик шахсга тегишли ЕРИ калитини белгиланган тартибда («булутли технологиялар»дан фойдаланишда аутентификация қилиш омилларини ўзгартириш мажбурияти билан) олади. Ишончли учинчи томон хизматининг фаолияти тартиби белгиланади — ахборот ва электрон ҳужжатлар алмашинувида ишончни таъминлаш мақсадида электрон ҳужжатлардаги ЕРИга эгалик ҳуқуқини имзолаган шахс томонидан текшириш бўйича тадбирлар.
Ишончли учинчи томон хизмати функсияларини бажарувчи шахс Ахборот ва коммуникациялар вазирлиги томонидан тайинланади ва маълум бир вақтда электрон ҳужжатларнинг яхлитлиги ва ишончлилигини сақлаш кафолатларини таъминлаш, шунингдек, ахборот воситачиси сифатида фаолият юритади. идоралараро ва транс чегаравий ахборот ҳамкорлиги жараёнида уларнинг юридик кучи.
Хорижий давлатларнинг ЕРИ калит сертификатлари Ўзбекистонда иккита усулдан бири билан тан олинади:
- халқаро шартномаларда белгиланган тартибда;
-
ишончли учинчи томон хизмати томонидан аутентификация орқали.
Ҳужжат «Народное слово» газетасида эълон қилинган ва 2023-йил 14-январдан кучга киради.