ЖССТ мамлакатларни сифат назорати ва дори ишлаб чиқариш жараёнини кучайтиришга чақиради

Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти дори воситалари ишлаб чиқарувчиларни хом ашё сифати ва ишлаб чиқариш жараёни назоратини кучайтиришга чақирди.

Ҳукуматлар сифатсиз ва қалбаки дори воситаларига қарши курашиш учун қонунлар қабул қилишлари, шунингдек, уларнинг бозорлари, шу жумладан норасмий бозорлар устидан назоратни кучайтиришлари керак.

Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти сифатсиз ва қалбакилаштирилган тиббий маҳсулотларнинг пайдо бўлиши ҳолатларининг олдини олиш, аниқлаш ва уларга чора кўриш бўйича мамлакатларга тезкор мурожаат билан чиқди.

Сўнгги тўрт ой ичида етти мамлакатда диэтилен гликол (ДЭГ) ва этилен гликол (ЭГ) контаминациясининг юқори концентрацияси тасдиқланган ёки шубҳа қилинган болалар учун рецептсиз сотиладиган йўтал сиропларидан фойдаланишнинг бир неча ҳолатлари қайд этилган, дейилади мурожаатда.

«Саноат эритувчилари ва антифризлар сифатида ишлатиладиган заҳарли кимёвий моддалар кичик миқдорда ҳам ўлимга олиб келиши мумкин ва ҳеч қачон дори воситаларида топилмаслиги керак», деди ЖССТ.

Ушбу мамлакатларнинг учтасида 300 дан ортиқ ўлим содир бўлган, уларнинг аксарияти сифатсиз дори воситаларидан беш ёшгача бўлган ёш болалардир.

Ушбу мамлакатларнинг ҳисоботларига асосланиб, ЖССТ ушбу ҳодисалар бўйича учта глобал соғлиқни сақлаш огоҳлантиришларини эълон қилди: 2022 йил 5 октябрда Гамбия учун, бу ерда 69 бола йўтал сиропи ичганидан кейин вафот этди; 2022 йил 6 ноябрда Индонезия учун, бу ерда 10 ой ичида 133 киши беш ёшгача бўлган болалар тўсатдан буйрак етишмовчилигидан вафот этди, бу йўтал ва иситмани туширувчи дориларни қабул қилиш билан боғлиқ, шунингдек, 11 январь куни — Ўзбекистонда, Ҳиндистоннинг Док-1 Макс ва Амбронол препаратларини қабул қилган 20 нафар бола буйрак етишмовчилигидан вафот этди, дори воситасида этилен гликол топилган.

ЖССТ тартибга солувчилар ва ҳукуматларни қуйидагиларга чақиради:

  • ЖССТ огоҳлантиришларида ўлимнинг потенциал сабаби сифатида қайд этилган ҳар қандай сифатсиз тиббий маҳсулотларни аниқлаш ва бозорлардан олиб ташлаш;
  • бозорга сотиладиган барча тиббий буюмлар ваколатли органлар томонидан тасдиқланганлигини ва лицензияланган етказиб берувчилардан олинишини таъминлаш;
  • ишлаб чиқариш майдонларини халқаро меъёрлар ва стандартларга мувофиқ текширишни такомиллаштириш ва кўпайтириш учун ресурсларни ажратиш;
  • дори воситалари бозорлари, шу жумладан норасмий бозорлар устидан назоратни кучайтириш, шу жумладан сотишга чиқарилган товарларнинг тиббий буюмларини синовдан ўтказиш;
  • сифатсиз ва контрафакт дори воситаларини ишлаб чиқариш, тарқатиш ва/ёки улардан фойдаланишга қарши курашишга қаратилган қонунлар ва бошқа ҳуқуқий чора-тадбирларни қабул қилиш ва амалга ошириш.

ЖССТ, шунингдек, дори ишлаб чиқарувчиларни қуйидагиларга чақиради:

  • ёрдамчи моддаларни фақат малакали ва нуфузли етказиб берувчилардан сотиб олиш;
  • маҳсулотларни қабул қилиш ва ишлаб чиқаришда ишлатишдан олдин ҳар томонлама синовдан ўтказиш;
  • синов натижалари бўйича сертификатлаштириш орқали маҳсулот сифатини таъминлаш;
  • ҳодисаларни текшириш пайтида кузатувни осонлаштириш учун материалларни харид қилиш, синовдан ўтказиш, ишлаб чиқариш ва тарқатиш бўйича аниқ ва тўлиқ ёзувларни сақлаш.

Бундан ташқари, ЖССТ тиббий маҳсулотларнинг барча етказиб берувчилари ва дистрибьюторларини қуйидагиларга ундайди:

  • улар тарқатаётган дори воситалари ва тиббиёт буюмларининг қалбакилаштирилганлик белгилари ва жисмоний ҳолатини доимо текшириб туриш;
  • дори воситаларини фақат ваколатли органлар томонидан тасдиқланган манбалардан тарқатиш;
  • дори воситалари ва уларни тақсимлашнинг аниқ ва тўлиқ ҳисобини юритиш;
  • дори воситалари билан ишлашга малакали ходимларни жалб этиш ва аҳолига дори воситаларидан тўғри фойдаланиш бўйича маслаҳат бериш.

ЖССТ сифатсиз ва қалбакилаштирилган тиббий маҳсулотларнинг олдини олиш, аниқлаш ва уларга жавоб қайтариш бўйича ҳамкорлик қилиш учун аъзо давлат механизми остида сифатсиз ва қалбакилаштирилган тиббий маҳсулотлар бўйича ишлашда давом этади.