Маълум қилинишича, илгари қабул қилинган Ўзбекистон Республикасининг «Халқаро тижорат арбитражи тўғрисида» ги (674-сонли қонуни) Президент Шавкат Мирзиёев томонидан имзоланган.
Ушбу қонунчилик акти ҳакамлик битимини тузиш механизмини, ҳакамларни тайинлаш ва ҳакамлик муҳокамасини ўтказиш тартибини белгилайди.
Қонун арбитражни низоларни ҳал қилиш процедураси сифатида белгилайди, қатъи назар, уни доимий арбитраж муассасаси ёки муайян низони ҳал қилиш учун ташкил этилган ҳакамлик суди амалга оширадими. Ҳакамлик судясида низони ҳал қилиш учун томонлар томонидан келишилган тартибда тайинланган жисмоний шахсдир.
Ҳакамлик битими, қонунга биноан, томонларнинг ҳар қандай муайян ҳуқуқий муносабатлар билан боғлиқ ҳолда юзага келган ёки юзага келиши мумкин бўлган барча ёки айрим низоларни ҳакамлик судига юбориш тўғрисидаги келишувидир, бу унинг шартномавий характерга эга ёки йуқлигидан қатъий назар. У битим ёки алоҳида битимдаги ҳакамлик моддаси шаклида ёзма равишда тузилади.
Томонлар ҳакамлик судялари сонини эркин белгилайдилар ва бундай қарор бўлмаган тақдирда учта ҳакам тайинланади. Ҳакамлик судясига унинг холислиги ёки мустақиллиги тўғрисида асосли шубҳа туғдирадиган ҳолатлар мавжуд бўлганда ёки у томонларнинг келишув талабларига жавоб бермасагина шикоят қилиниши мумкин. Ҳакамнинг ваколатлари, агар у қонуний равишда ёки аслида ўз вазифаларини бажара олмаса ёки бошқа сабабларга кўра ўз зиммасига олмаса ёки тайинлашдан бош тортса ёки томонлар бундай тугатиш тўғрисида келишиб олсалар, тўхтатилади.
Томонлар, шунингдек, ўзларининг ихтиёрлари билан ҳакамлик суди тўғрисида келишиб олишлари мумкин. Бундай келишув бўлмаса, ҳакамлик суди томонидан ишнинг ҳолатлари, шу жумладан томонлар учун қулайлик омилини ҳисобга олган ҳолда ҳакамлик суди томонидан белгиланади. Томонлар ҳакамлик судида фойдаланиш учун тил ёки тиллар тўғрисида келиша олишлари мумкин.
Томонлар ўз ишларини ҳакамлик судида бевосита ёки белгиланган тартибда ваколатли вакиллар, шу жумладан чет эл ташкилотлари ва фуқаролари орасидан тайинланиши мумкин.
Ҳакамлик суди низони тарафлар низонинг моҳияти бўйича танлаган қонун қоидаларига мувофиқ ҳал қилади. Биттадан ортиқ ҳакам томонидан ҳакамлик муҳокамаси ўтказилган тақдирда, ҳакамлик судининг ҳар қандай қарори, агар томонлар бошқача келишувга эга бўлмаса, суднинг барча аъзоларининг кўпчилик овози билан қабул қилинади.
Агар ҳакамлик муҳокамаси жараёнида томонлар низони ҳал қилсалар, ҳакамлик суди иш юритишни тўхтатади ва тарафларнинг илтимосига биноан ва ҳакамлик судининг эътирози бўлмаган тақдирда, ушбу келишувни келишилган шартлар бўйича ҳакамлик қарори.
Қонун, шунингдек, ҳакамлик судининг қароридан шикоят қилиш тартибини ва уни бекор қилиш асосларини белгилайди. Шундай қилиб, ҳакамлик судининг судига шикоят фақат қонун нормаларига мувофиқ бекор қилиш тўғрисида ариза бериш йули билан амалга оширилиши мумкин.
Ҳакамлик қарори, қайси давлатда бўлишидан қатъи назар, мажбурий деб тан олинади ва судга ёзма ариза билан мурожаат қилинганида ижро этилади.
Қонун расмий эълон қилинган кундан бошлаб олти ой ичида кучга киради.
