Ўзбекистон Президенти Конституция куни муносабати билан йуллаган табригида ушбу байрам муносабати билан дастлаб қабул қилиниши таклиф қилинган Асосий қонунга киритилган ўзгартиришлар ҳақида гапирди.
Конститутсиявий ислоҳот “Янги Ўзбекистонни ривожлантириш стратегиясининг мазмун-моҳияти ва мантиғи, халқимизнинг хоҳиш-истаклари ва таклифларидан келиб чиқади”, деди у.
Президент Шавкат Мирзиёев Ўзбекистон халқини Конституция қабул қилинганининг 30 йиллиги билан табриклади. Табрик матни давлат раҳбари матбуот хизмати томонидан эълон қилинди.
Шавкат Мирзиёев сўнгги йилларда Ўзбекистонда “кенг кўламли демократик ислоҳотлар жадал билан амалга оширилаётганини” таъкидлади.
– Энг муҳими, мамлакатимизнинг ижтимоий-сиёсий ҳаёти, халқимизнинг тафаккури, дунёқараши тубдан ўзгармоқда. Ўзбекистоннинг ҳар бир фуқароси, миллати, тили ва динидан қатъи назар, ўзини жамиятнинг тўлақонли аъзоси, ўз тақдирининг ҳақиқий устаси сифатида ҳис қилади, нафақат амалга оширилаётган барча ўзгаришлар ва янгиланишларнинг иштирокчиси, балки бу жараёнларнинг бевосита иштирокчиси, ўз тақдирининг том маънодаги эгаси сифатида намоён бўлади”, деди у.
– Халқимиз сиёсий-ҳуқуқий тафаккурининг энг ёрқин ифодаси, инсон ҳуқуқ ва эркинликларининг ишончли кафолати бўлган, эркин ва фаровон ҳаёт барпо этишимиз учун кенг йул очиб берган Конституциямиз билан фахрланишга ҳақлимиз. – деди президент.
Асосий қонунга жорий йилда бошланган ўзгартиш ва қўшимчалар муҳокамаси давом этаётганини қўшимча қилди.
– Мазкур конституциявий ислоҳот Янги Ўзбекистонни ривожлантириш стратегиясининг мазмун-моҳияти ва мантиғи, халқимизнинг тилак ва таклифлари, шиддат билан ўзгараётган замоннинг ўзи билан боғлиқ. Бугун биз Конституциямизга, қонунларга, кундалик ҳаётимизга “Инсон – жамият – давлат” тамойилини чуқур киритишимиз керак”, деди у.
Шавкат Мирзиёев “Конститутсиявий ислоҳотларимиз марказида инсон, унинг ҳаёти, ҳуқуқлари, эркинликлари, қонуний манфаатлари, шаъни ва қадр-қимматини олий қадрият сифатида ҳимоя қилиш масаласи турибди”, деб таъкидлади.
Асосий Қонунда ижтимоий йуналтирилган давлат, оила институтининг конституциявий асосларини мустаҳкамлаш, кекса авлод, ногиронларни ишончли ҳимоя қилиш, хотин-қизлар ва ёшларни ҳар томонлама қўллаб-қувватлаш, уларга малакали тиббий ёрдам кўрсатиш каби масалалар ва нормаларни белгилаб бериш режалаштирилганини та’кидлади. аҳоли, та’лим, фан ва маданиятни ривожлантириш, фуқароларнинг экологик ҳуқуқлари ва экологик мувозанатни сақлаш кафолатлари, фуқаролик жамияти ва маҳалла институтларининг ҳуқуқ ва ваколатларини кенгайтириш, оммавий ахборот воситаларининг мустақиллигини таъминлаш.
– Бу жараёнда, азиз юртдошлар, сиз, турли касб-ҳунар ва ижтимоий мавқега эга бўлган инсонлар томонидан билдирилаётган фикр-мулоҳазалар, таклифлар, албатта, инобатга олинади. Конститутсия лойиҳаси умумхалқ референдумига тақдим этилади. Ана шундай янгиланган Асосий қонунимиз чинакам халқ конститутсиясига айланади”, деди у.
Шавкат Мирзиёев 2023-йил учун кенг кўламли дастур ва режалар ишлаб чиқилишини маълум қилди.
– Уларда мамлакатимизда тинчлик ва осойишталикни, республикада истиқомат қилаётган турли миллат ва конфессия вакиллари ўртасидаги дўстлик ва тотувликни янада мустаҳкамлаш, аҳоли фаровонлигини юксалтириш каби Конституциямизда мустаҳкамлаб қўйилган улкан вазифалар ва эзгу мақсадларимиз алоҳида ўз ифодасини топган.
Бу йил референдум ўтказилиши режалаштирилган эди, бироқ у бўлмади.
Шавкат Мирзиёев ўтган йили Асосий қонуннинг 29 йиллиги муносабати билан йуллаган табригида Конституцияга ўзгартиришлар киритишни таклиф қилган эди. Буни 2022-йил 8-декабргача бажариш режалаштирилган эди. Ёзда давлат раҳбари тузатишларни қабул қилиш учун референдум ўтказишни таклиф қилган эди. Референдум кузда бўлиб ўтиши кутилганди, бироқ ҳозирча унинг санаси эълон қилинмади. Ноябр ойи охирида Қонунчилик палатаси тузатишларни қайта кўриб чиқиш учун юбориш тўғрисида қарор қабул қилди.
Конституцияга ўзгартиришлар киритиш бўйича халқ муҳокамаси 25 июн куни бошланиб, 1 август куни якунига етди. Аввалига муҳокама учун атиги 10 кун ажратилган. Кейин депутатлар бу вақт етарли эмаслигини тан олишди ва яна 10 кун қўшишди. Кейинроқ муҳокамани яна 15 кунга узайтиришга қарор қилинди.
1—2-июл кунлари Қорақалпоғистонда республика мақомини ўзгартириш бўйича таклиф этилаётган ўзгартиришлар туфайли юзага келган тартибсизликлардан сўнг Қорақалпоғистонга оид моддалар лойиҳадан чиқариб ташланди.