Жаҳон банки Ўзбекистонга электр энергетикасини ривожлантириш учун 380 миллион доллар миқдорида кредит ажратмоқчи.
Ушбу маблағ ҳисобига электр энергетикаси соҳасини ўзгартиришни амалга ошириш режалаштирилган.
Жаҳон Банки (ЖБ) Директорлар Кенгаши «Ўзбекистон миллий электр тармоқлари» самарадорлигини оширишга қаратилган «Электр энергетикаси соҳасини ўзгартириш ва барқарор электр энергиясини узатиш» лойиҳасини маъқуллади. ЖБнинг мамлакатдаги ваколатхонаси матбуот хизмати журналистларга ҳисобот берди.
Лойиҳани амалга ошириш учун Жаҳон банки 380 миллион доллар, Яшил иқлим жамғармаси (ЯИЖ) эса 43 миллион доллар миқдорида кредит ажратмоқда. Жаҳон банки таъкидлаганидек, молиялаштириш жуда паст фоиз ставкалари ва максимал муддати 40 йилгача тақдим этилади. Шунингдек, ЯИЖ танланган лойиҳа фаолияти учун 4 миллион доллар миқдорида грант ажратади.
Мутахассисларнинг фикрига кўра, Ўзбекистонда электр энергиясига бўлган талаб 2018 йилда 61 миллиард кВтс дан 2030 йилга келиб 100 миллиард кВтс дан ошади. Бугунги кунда мамлакатда 250 минг км дан ортиқ электр узатиш линиялари ва тарқатиш тармоқлари мавжуд. Уларнинг аксарияти Совет Иттифоқи даврида қурилган ва узоқ вақт давомида эксплуатация муддатини тугатган.
“Эскирган инфратузилма электр энергиясининг катта йуқотишларига олиб келади, улар умумий электр энергиясининг 20% ни ташкил этади. Шунингдек, бу мамлакат бўйлаб электр энергиясининг тез-тез узилишининг сабаби бўлиб, иқтисодий фаолият ва аҳоли фаровонлигига зарар етказмоқда”, — дейилади пресс-релизда.
Лойиҳа Ўзбекистон Миллий электр тармоқлари учун устувор инвестицияларни молиялаштириш орқали эскирган энергия инфратузилмасини модернизация қилишга ёрдам беради. Бу, хусусан, 22 эскирган юқори волтли подстанцияларни реконструкция қилиш, модернизация қилиш ва кенгайтириш, шунингдек, 500 киловатт қувватга эга янги подстансия ва мамлакатнинг 11 минтақасида электр узатиш линияларини қуришни таъминлайди.
Лойиҳа электр энергиясини узатиш тизимининг мониторинги, бошқаруви ва ишлашига оид замонавий технологиялар ва ечимларни жорий этади. Булар қаторига диспетчерлик назорати ва маълумотларни йиғиш учун янги дастурий-аппарат комплекси (SCADA), шунингдек, Ўзбекистон Миллий электр тармоқлари марказий ва минтақавий диспетчерлик марказлари учун электр энергиясини бошқариш тизимини (EMS) яратиш киради. Бу совет давридан бери ишлаб келаётган эскирган тизимларнинг ўрнини босади.
Лойиҳа, шунингдек, хусусий сектор томонидан қайта тикланадиган энергияни бирлаштириш учун электр тармоғининг қувватини оширишни назарда тутади. Хусусан, бу 1500 мегаватт қайта тикланадиган энергияни тармоққа қўшишга ёрдам беради. Ушбу чора-тадбирлар атмосферага карбонат ангидрид чиқиндиларининг пасайишига олиб келади, шунингдек қайта тикланадиган энергетика соҳасига қўшимча хусусий сармояларни жалб қилишга ёрдам беради, дея таъкидлади ЖБ.
Бундан ташқари, ушбу лойиҳа Ўзбекистонни Афғонистон, Қозоғистон ва Тожикистон электр тизимлари билан боғлайдиган инфратузилмани реконструкция қилиш ва кенгайтириш орқали Марказий Осиёда минтақавий энергия савдосини ривожлантиришга ҳисса қўшади.