Бугун, 2021 йил 24-май, православ насронийлар муқаддас биродарлар Кирил ва Мефодийни шарафлайдилар. Улар глаглит алифбоси ўрнига киритилган 9-асрда кирилл алифбосини яратдилар. Дунёвий Россияда Ёзув ва маданият куни нишонланади. У билан биргаликда ушбу байрамни дунёнинг яна 12 мамлакати нишонлайди.
Унинг асосий ғояси — маънавий бирлик, славян халқларининг бирлиги ва буюк маданий меросга ҳурмат мавзуси.
Янги алифбо тизимига монастиризмдан олдин Константин исмини берган биродарлардан бирининг номи билан «кирилл» номи берилди.
Миссионер кўп йиллар давомида илм-фан соҳасидаги билимларини такомиллаштириш ва турли тилларни ўрганиш билан шуғулланган, натижада у юнон алифбосини славян товуш тизимига мослаштирган ҳолда сезиларли даражада ўзгартира олган. Шундан сўнг, биродарлар Хушхабар, Забур ва Ҳаворий матнларини славян тилига таржима қилдилар. Бироз вақт ўтгач, Кирил ва Методий славян тилида христиан оламининг асосий меъёрларини тавсифловчи матнлар корпусини яратдилар.
Бу янги адабий тил славянлар томонидан ижтимоий ҳаётнинг турли соҳаларида қўлланилиши мумкинлигини исботлади. Авлиёларнинг мероси рус китоблари ва адабиёти, шунингдек, Россия ва бошқа славян давлатлари маданияти ривожига улкан таъсир кўрсатди.
Славян ёзма тили ва маданияти куни XIX асрда Болгарияда нишонлана бошлади ва кейинчалик бу анъана бошқа мамлакатларга: Россия, Украина, Белоруссия, Молдавияда тарқалди. Авлиё Кирил ва Методийнинг Эвропа маданиятига қўшган ҳиссаси учун Папа Иоанн Павел II 1980 йилда уларни Қадимги қитъанинг ҳомийлари деб эълон қилди.
Славян ёзма тили ва маданияти куни муносабати билан бугун бутун Россия бўйлаб байрам тадбирлари ва концертлари бўлиб ўтмоқда.
Шуниси эътиборга лойиқки, бугун Москва ва Бутун Россия патриархи Хазратлари Кирилл ўзининг исмини (руҳонийларнинг номи куни) нишонламоқда. Россия Федерацияси Президенти Россия православ черкови раҳбарига табрик телеграммасини юборди.
“Илтимос, исмингиз куни билан менинг самимий табрикларимни қабул қилинг. Узоқ муддатли масъулиятли хизмат, Россия фуқаролари фаровонлиги учун ғамхўрлик, анъанавий маънавий, ахлоқий, оилавий қадриятларни мустаҳкамлаш, юксак тинчликпарварлик миссияси сизга юртимизда ҳам, чет элларда ҳам самимий ва чексиз ҳурматга сазовор бўлди. Сиз ўз кучингизни маърифат ва хайрия ишларига тинимсиз йуналтирасиз, динлар ва конфессиялараро мулоқотни, черков ва давлат ўртасидаги ҳамкорликни сақлашга катта эътибор берасиз. Сизларга соғлиқ, муваффақиятлар ва энг яхши тилакларимни тилайман», — деди Владимир Путин.